خصوصیات افراد خودشیفته

خودشیفتگی یا Narcissism وقتی به حد افراطی خود برسد، اختلال روانی به حساب می‌آید. به همین دلیل بهتر است بدانیم که خودشیفتگی چیست، افراد خودشیفته چه خصوصیاتی دارند و چطور با آنها ارتباط برقرار کنیم که آسیب نبینیم. البته شاید خودمان هم کمی خودشیفتگی پنهان یا آشکار داشته باشیم، برای همین شناخت نقطه ضعف افراد خودشیفته به ما کمک می‌کند کمی به خود آمده و جهت برطرف کردن این مشکل روانی بکوشیم. با ما تا پایان مقاله همراه باشید تا به روش کاملا علمی ابتدا به این سوال که افراد خودشیفته چه خصوصیاتی دارند را پاسخ داده و سپس سراغ بررسی این نکته که نقطه ضعف افراد خودشیفته چیست برویم.

خود بزرگ بینی پاتولوژیک

طبق افسانه‌های یونان باستان، نارسیس که از اساطیر یونان باستان بود، زمانی که برای اولین بار خودش را در آب دید، چنان شیفته تصویر خودش شد که در نهایت همان جا جان داد. خود بزرگ‌بینی پاتولوژیک narcissistic personality disorder که مشابه همین کاری است که نارسیس انجام داده، یکی از خصوصیات کمیاب، ولی خطرناک خودشیفتگی است. جالب است بدانید افراد درگیر این ویژگی تقریبا در نهایت از انجام کارهای عادی زندگی نیز باز می‌مانند؛ چرا که آنقدر درگیر خود هستند که کارهای دیگر برایشان کوچک شمرده شده و انجام‌شان نمی‌دهند.

حق به جانب بودن

یکی دیگر از خصوصیات افراد خودشیفته که اتفاقا باعث تاثیر منفی روی روابط این افراد با دیگران می‌شود، حق به جانبی افراطی آنها است. کسی که حق به جانب است، کلامش را بدون توجه به اینکه درست یا غلط است بر دیگران تحمیل کرده و تقریبا در هیچ موردی از حق به جانبی خود چه در رفتار چه در گفتار کوتاه نمی‌آید. این ویژگی اگر به حد افراط برسد افراد خودشیفته را در روابط اجتماعی فلج می‌کند.

زندگی در دنیای تخیلی

خصوصیت سوم فرد خودشیفته که از نگاه فرد غیر خودشیفته تا حدی مضحک نیز هست، زندگی این افراد در یک دنیای خیالی است. برای مثال آنها خود را پولدارترین افراد دنیا می‌دانند و وقتی با واقعیت مواجه‌شان کنید می‌گویند که فعلا پولدار نیستند و قطعا در آینده بسیار ثروتمند خواهند شد. همه ما آرزوهایی داریم و قرار نیست مطلقا واقع‌گرا باشیم، اما این افراد به صورت تخیلی در دنیای آرزوهای خود زندگی می‌کنند و به هیچ وجه حقیقت را ندیده و وقتی با واقعیت روبرو شوند رو ترش کرده و بیشتر به دنیای تخیلی خود پناه می‌برند.

نیاز به تحسین و تمجید دائمی

فرد خودشیفته اگر زنی نسبتا زیبا هم باشد، صبح تا شب به تحسین دیگران نیاز دارد و برای همین هنگام تعهد دادن به دیگران دچار مشکل می‌شود. علت آن هم این است که تمجید و ستایش اکثریت را نیاز دارد نه فردی خاص که می‌تواند پارتنر یا همسرش باشد. شاید جادوگری که در داستان سفید برفی هر روز از آینه شگفت‌انگیز خود می‌پرسید “ای آینه، زیباترین فرد روی زمین کیست؟” تمثیل مناسبی برای درک چگونگی نگاه این افراد به خودشان باشد که البته آزاردهنده نیز هست و در بلند مدت باعث از هم‌پاشی روابط آنها با دیگران می‌شود.

سوء استفاده از دیگران

نگاه به انسان‌ها همچون یک سری وسیله برآوردن نیازهای فردی، خصوصیت دیگر افراد خودشیفته است. البته وقتی آنها را از این نگاهی که به دیگران دارند آگاه کنید چندان ناراحت نشده و تنها رو شدن دستشان آنها را عصبی می‌کند. با این حال اگر با فردی در ارتباط هستید که هر کار برایش انجام می‌دهید آن را وظیفه شما دانسته و خبری از تشکر و قدردانی نیست، بدانید که با فردی خودشیفته روبرو هستید.

حسادت و بی اعتمادی

جنس رقابت این افراد با دیگران چه سر کار باشند چه در دانشگاه، از نوع حسادت است نه رقابت. آنها معتقدند که همه مردم دنیا در حال حسادت به جایگاه وی هستند و این اوست که هیچ اهمیتی به دیگران نمی‌دهد؛ در حالی که این پرده حسادت روبروی چشمانشان است که باعث شده هر نوع رقابت و همکاری را در قالب حسادت ببینند. به همین دلیل همکاری این افراد با دیگران نیز با استراتژی بی‌اعتمادی همراه بوده و به تدریج آنها را در کنج انزوا قرار می‌دهد.

عدم همدلی با دیگران

از خصوصیات افراد خودشیفته است که مشخصا هیچ احساس همدلی با دیگران حتی نزدیکانش ندارد. این افراد اگر هم همدلی نشان دهند برای سرزنش شماست یا در بهترین حالت احتمالا خودشان هم آن مشکل را دارند و قصدشان این است که درباره مشکل خود که از قضا با شما یکی است نطقی قرا ارائه دهند. در چنین حالتی هم شما یک شنونده هستید نه فردی که در حال دریافت همدلی و دلسوزی است.

تحقیر و داشتن حس غرور نسبت به دیگران

راز پنهان خصوصیات افراد خودشیفته احساس غرور و تحقیری است که به صورت پنهان یا آشکار نمایش داده و در نهایت آنها را به دردسر می‌اندازد. این افراد دوست دارند با افراد به شکلی تحقیر‌آمیز برخورد کرده و غرور خود را نمایش دهند و البته در اکثر موارد دلیلی هم برای این کار ندارند و فقط از انجام آن لذت می‌برند.

نقطه ضعف افراد خودشیفته چیست

شاید خواندن خصوصیات افراد خودشیفته این نگاه را در ذهنیت شما کاشته که خود شیفتگان تقریبا حداقل به صورت ظاهری افرادی قوی و بدون نقطه ضعف هستند، اما زهی خیال باطل. همان قدر که این افراد خصوصیاتی ترسناک دارند که آنها را به شدت قوی نشان می‌دهد، به همان اندازه نقطه ضعف دارند که آشکار شدنش باعث بروز روی دیگرشان می‌شود. این نقاط ضعف را در ادامه آورده‌ایم تا بهتر با افراد خودشیفته آشنا شوید.

عدم دریافت همدلی واقعی

اولین نقطه ضعف افراد خودشیفته که آنها را از چشم می‌اندازد، قوی نشان دادن خود به طرز افراطی به خاطر عدم تمایل به دریافت همدلی واقعی است. به همین دلیل اکثر مواقع تنها هستند و یک تجربه همدلی واقعی که هر انسانی در شرایط سخت به آن نیاز دارد تا بتواند بر مشکلاتش غلبه کند را دریافت نمی‌کنند.

ترس از شکست و دچار انفعال شدید شدن

ویژگی دیگری که افراد خودشیفته را به انفعال شدید مبتلا می‌کند، ترس از شکست است. نام زیبای کمال‌گرایی روی این صفت گذاشتن به بدتر شدن شرایط این افراد کمک می‌کند و به تدریج با همین نام تقلبی عدم هرگونه فعالیت خود را توجیه کرده و ضعفشان در امکان انجام کارهای واقعی را می‌پوشاند که البته اصلا به نفعشان نیست.

شکنندگی افراطی در برابر انتقاد

از مهم‌ترین ویژگی‌های مثبتی که باعث شده انسان در طول تاریخ پیشرفت کند، پذیرای انتقاد بودن است که البته افراد خودشیفته از این موهبت نیز برخوردار نیستند. افراد با انتقادی که از محیط یا آشنایان اطراف خود دریافت می‌کنند پی به ضعف‌های خود می‌برند و برای همین اگر کسی پذیرای انتقاد نباشد، رشد نخواهد کرد. برای همین اگر کسی را دیدید که به شدت در برابر انتقاد واکنش نشان می‌دهد، مطمئن باشید فردی خودشیفته است.

بروز خشم شدید نسبت به طرد شدن

بعد از مدتی شریک عاطفی یا دوست صمیمی فرد خودشیفته به عمق فاجعه پی برده و فرد خودشیفته را رها می‌کند. این کار با خشم بسیار شدیدی از سمت وی مواجه شده و نقطه ضعف او را به طرزی آشکار نمایان خواهد کرد. البته که به مرور این اتفاق در رابطه با هر فرد دیگری که بخواهد از نظر عاطفی با فرد خودشیفته ارتباط برقرار کند رخ خواهد داد و این ضعف تا زمانی که درمان نشود ادامه خواهد داشت.

تظاهر افراطی به فروتنی به عنوان پوشش

افراد خودشیفته بازیگران خوبی هم هستند. این افراد قادرند با تظاهر به فروتنی، خود بزرگ‌بینی خود را تا حدی پوشش دهند. شاید بر اثر تجربه زیاد این پوشش به دست آید، ولی دیری نمی‌پاید که فرد خودشیفته نقاب از چهره خود برداشته و در زمانی مشخص چنان خود بزرگ‌بینی از خود نشان خواهد داد که افراد گول خورده تا همیشه متعجب می‌مانند.

مشکل در مدیریت هیجان

مدیریت هیجان یک تکنیک روانشناسی فردی است که به ما کمک می‌کند در زمان خشم زود تصمیم نگیریم، هنگام ناراحتی دست به کار احمقانه نزنیم و دیگران به طرز افراطی درگیر احساسات خود نکنیم. فرد خودشیفته در تمام این موارد مشکل دارد و برای همین تکنیک‌های مدیریت هیجان را بی ارزش دانسته و چنین افرادی را ضعیف می‌داند؛ در حالی که این خودش است که ضعیف بوده و قادر به کنترل هیجاناتش نیست.

حرف آخر

در این مقاله سعی کردیم به زبانی ساده یکی از انواع اختلالات روانی که به نام نارسیسیسم یا خودشیفتگی شناخته می‌شود را توضیح دهیم. خصوصیات فرد خودشیفته را بیان کردیم و نقاط ضعفش را هم برشمردیم. در پایان امیدواریم مطالب گفته شده برای شما مفید بوده و اگر خودتان یا اطرافیانتان از این اختلال رنج می‌برید در صدد حل آن برآیید.

سوالات متداول

نقطه ضعف افراد خودشیفته چیست؟
این افراد دچار نقاط ضعف مختلفی هستند که مهم‌ترین آنها عدم امکان برقرار مثبت با دیگران، عدم همدلی، عدم مدیریت هیجان و شکنندگی افراطی در برابر هرگونه انتقادی است.
خودشیفته خطرناک چه نوع خودشیفته‌ای است؟
هر فرد خودشیفته که خصوصیات نام برده در وی به طرز افراطی بروز کند، یک خودشیفته خطرناک محسوب می‌شود.
قهر افراد خودشیفته چه دلایلی دارد؟
انتقاد شدید از آنها، طرد آنها از نظر احساسی و عدم برطرف کردن نیازهایشان باعث قهر این افراد با شما می‌شود.